NOSPR / Christian Arming / Augustin Hadelich - NOSPR
NOSPR / Christian Arming / Augustin Hadelich
Sándor Veress – Tren in memoriam Béla Bartók (ca. 13’)
Béla Bartók – II Koncert skrzypcowy (ca. 32’)
***
Ferenc Liszt – II Rapsodia węgierska (ca. 12’)
Zoltán Kodály – Suita Háry János (ca. 23’)
Przed koncertem, o godz. 18.45 Towarzystwo Przyjaciół NOSPR zaprasza do sali kameralnej na spotkanie z Ewą Kafel, która omówi wykonywane tego wieczoru utwory.
Koncert transmitowany w Programie 2 Polskiego Radia w audycji Filharmonia Dwójki.
Sándor Veress (1907–1992), kompozytor węgierski, od roku 1949 zamieszkały w Szwajcarii, studiował w Budapeszcie u największych mistrzów: Zoltána Kodálya (kompozycja) i Béli Bartóka (gra na fortepianie). Tak jak oni, był zarazem etnomuzykologiem (nagrania terenowe na terenie Węgier i Rumunii) i nauczycielem (do jego wychowanków należą Györgi Ligeti, Györgi Kurtág, Heinz Holliger, Jürg Wyttenbach).
Threnos in memoriam Béla Bartók (1945) pochodzi z okresu, w którym Veress łączył inspiracje muzyką ludową i dawną, w duchu neoklasycznym (na emigracji zwróci się ku indywidualnie potraktowanemu serializmu). Tren pamięci Bartóka odznacza się, jak cała twórczość Veressa, równowagą między swobodą a dyscypliną.
II Koncert skrzypcowy (1937/38) napisał Béla Bartók (1881–1945) na prośbę przyjaciela, wybitnego skrzypka, Zoltána Székelya. Dzieło powstawało w okresie perturbacji politycznych: Węgry stowarzyszyły się z Niemcami Hitlera, zaś kompozytor, zdeklarowany antynazista, po wahaniach nie zdecydował się jeszcze na opuszczenie umiłowanej ojczyzny. Koncert posiada wiele cech verbunkos (dosł. „rekrut”), węgierskiego tańca złożonego z części wolnej (lassú) i szybkiej (friss). Szczególna rola przypada technikom wariacyjnym. Bartók planował skomponować koncert jednoczęściowy, w formie wariacji (obecna część środkowa). Uległ jednak namowom Székelya, który marzył o formie klasycznej, ale zarazem nie zrezygnował z własnych założeń: część finałowa jest bowiem wariacją części głównej. Pracując nad utworem Bartók miał pod ręką wydania najnowszych koncertów skrzypcowych: Albana Berga, Kurta Weila oraz Karola Szymanowskiego. Może dlatego jest tu więcej liryzmu niż w jego wcześniejszych dziełach?
Opera Háry János (1926) oparta jest na powieści Weteran Jánosa Garaya. Stary wojak, charakter łączący cechy Don Kichota i Szwejka, opowiada w gospodzie niestworzone, ale pełne poezji historie o swych zasługach wojennych i podbojach miłosnych. Zoltán Kodály (1882–1967) ułożył z fragmentów swej opery sześcioczęściową suitę, zawierającą m.in. obraz wiedeńskiego zegara, duet miłosny oraz pyszny obraz bitwy, w której Háry János osobiście gromi Napoleona. Poetyka sennej fikcji, krewkie i melancholijne melodie węgierskie (z akompaniamentem cymbałów!), barwna instrumentacja, równowaga patosu i humoru sprawiły, że suitę tę słychać wciąż w salach koncertowych całego świata.
Marcin Trzęsiok
Najbliższe koncerty
![](/public/upload/events/thumb/668ba7b64ebea.jpg?1720428545)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR
![](/public/upload/events/thumb/667bf92e69a28.jpg?1719471062)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR
![](/public/upload/events/thumb/667bf95687362.jpg?1719471098)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR
![](/public/upload/events/thumb/667bf97c2e6a0.jpg?1719471122)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR
![](/public/upload/events/thumb/668cedcf2cf6b.jpg?1720511993)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR
![](/public/upload/events/thumb/668ba82e654e1.jpg?1720428705)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR
![](/public/upload/events/thumb/667bf9a17dc92.jpg?1719471149)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR