Mistrzowskie koncerty kameralne / Dni Mieczysława Wajnberga - NOSPR

Wajnberg i Szostakowicz – dwóch outsiderów, dwie ofiary prześladowań, których losy splotły się na długie lata. Żyd i goj, którzy dzielili się natchnieniem w znacznie większym stopniu, niż można by przypuszczać na podstawie ich powikłanych losów. W ostatniej części II Tria Szostakowicza, pisanego w 1944 roku, pojawia się groteskowy, stylizowany na żydowską melodię „taniec śmierci”. Wajnberg skomponował swoje Trio w 1945 roku, dwa lata po przeprowadzce do Moskwy – opętańcza toccata w drugiej części przywodzi na myśl skojarzenia z Szostakowiczowskim VIII Kwartetem. Ukończone jeszcze w Taszkencie Pieśni dziecięce Wajnberga – do tekstów Icchoka Lejba Pereca – w większości sprawiają wrażenie prościutkich i pogodnych w nastroju, a przecież kryje się w nich podobny smutek, jak w późniejszych o ponad 20 lat, surowych i ascetycznych Siedmiu wierszachAleksandra Błoka, pisanych przez Szostakowicza wkrótce po pierwszym zawale. Dużo się mówi o wpływie Szostakowicza na Wajnberga. Mniej o inspiracjach odwrotnych. Najwyższy czas zacząć.

Dorota Kozińska