Mistrzowskie koncerty kameralne / Berlin Staatskapelle String Quartet - NOSPR

Kwartet smyczkowy jest jednym z najbardziej udanych dzieci klasycyzmu, w miarę dorastania i dojrzewania obrastał jednak doświadczeniami późniejszych stylów i epok – bywał też zwierciadłem cierpień, ambicji i frustracji oddanych mu twórców. Mroczny Kwartet „Rosamunde”, skomponowany przez ciężko już chorego Schuberta, dobitnie oddaje stan ducha kompozytora pogrążonego w depresji, nawracającego w tematach do swoich najukochańszych dzieł z przeszłości – Małgorzaty przy kołowrotku, innej pieśni Die Götter Griechenlands, fragmentów symfonii – od początku drugiej części splecionych z tematem tytułowym, zaczerpniętym z oprawy muzycznej do zapomnianej sztuki Helminy von Chézy. Fünf Sätze Weberna powstały rok po słynnym II Kwartecie Schönberga, który w ostatnich dwóch częściach wprowadził do utworu głos sopranowy. Webern przełamał kolejną konwencję, dzieląc swój kwartet na pięć części i obarczając go zgoła „nieklasycznym” ładunkiem ekspresji. Brahms komponował swoje opus 51 w ciężkim mozole – pragn6ąc za wszelką cenę wyzwolić się spod wpływu tradycji kwartetów Beethovena. Współcześni przyjęli efekt tych starań dość chłodno. Ich wyrafinowaną harmonię i skomplikowaną pracę motywiczną docenili dopiero moderniści. Od bólu, poprzez bunt, aż po wyzwolenie – oto, jak klasyczny kwartet wkraczał stopniowo w nasz czas.

Dorota Kozińska