Recitale mistrzowskie / Gringolts Quartet - NOSPR
Recitale mistrzowskie / Gringolts Quartet
Joseph Haydn – Kwartet smyczkowy D-dur Froschquartett op. 50 nr 6 Hob. III/49
Arnold Schönberg – II Kwartet smyczkowy op. 10
Johannes Brahms – Kwartet smyczkowy a moll op. 51 nr 2
Trzy kwartety, trzech wybitnych przedstawicieli tradycji wiedeńskiej, trzy fazy jej rozwoju: klasyczna, romantyczna i modernistyczna.
Józefa Haydna (1732-1809) uznaje się za twórcę dojrzałego stylu klasycznego. Swoistym laboratorium, w którym owa konwencja się wykluwała, był kwartet smyczkowy. Kolejne zbiory kwartetów, grupowanych po sześć – m.in. „Słoneczne” op. 20 (1772), „Rosyjskie” op. 33 (1781) – są kamieniami milowymi w historii tego gatunku. Kwartet D-dur op. 56 nr 6, ostatni z Kwartetów „Pruskich” (1787), dedykowanych Fryderykowi Wilhelmowi II, królowi-wiolonczeliście z Berlina, należy do okresu osiągniętej już doskonałości. Nie brak tu szampańskiego humoru „Papy” Haydna, zwłaszcza w części finałowej, gdzie zastosowany został efekt bariolage („pstrokacizna”), który pierwszym słuchaczom skojarzył się z „kumkaniem” żaby.
Arnold Schönberg (1874-1951) był pionierem muzyki, jak zwykło się mówić, „atonalnej” (choć sam używał określenia „pantonalność”). Moment przełomu, jednego w największych w historii muzyki, można usłyszeć w jego II Kwartecie smyczkowym fis-moll op. 10 (1908). Niezwykłe to dzieło jeszcze z innego powodu – w ostatnich dwóch ogniwach Schönberg wprowadził partię sopranu, ignorując tym samym tradycję traktowania kwartetu jako gatunku muzyki autonomicznej. Jest to utwór z wieloma „kluczami”. Moment „pantonalny” pojawia się w części ostatniej, do tekstu Stefana George, mówiącego o oderwaniu się od ziemi i rozpływaniu się dźwięczącej duszy w przestrzeni kosmicznej.
Johannes Brahms (1833-1897) napisał trzy kwartety smyczkowe. Tak ich mało, gdyż tak wielki był jego respekt dla klasyków wiedeńskich, którzy osiągnęli w tym gatunku onieśmielającą doskonałość. Swemu wydawcy wyznawał: „Skomponowanie sześciu cudownych kwartetów było dla Mozarta nie lada kłopotem, ja więc będę musiał dołożyć wszelkich starań, aby choć dwa napisać przyzwoicie”. W liryczny Kwartet a-moll op. 51 nr 2 (1873) w tkankę tematów wplata Brahms motto: „frei aber einsam” (f-a-e) [„wolny, ale samotny”] – dewizę życiową swego przyjaciela, skrzypka Józefa Joachima, która trafnie opisuje także życie samego Brahmsa.
[Marcin Trzęsiok]
Najbliższe koncerty
![](/public/upload/events/thumb/667bf92e69a28.jpg?1719471062)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR
![](/public/upload/events/thumb/667bf95687362.jpg?1719471098)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR
![](/public/upload/events/thumb/667bf97c2e6a0.jpg?1719471122)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR
![](/public/upload/events/thumb/668cedcf2cf6b.jpg?1720511993)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR
![](/public/upload/events/thumb/668ba82e654e1.jpg?1720428705)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR
![](/public/upload/events/thumb/667bf9a17dc92.jpg?1719471149)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR
![](/public/upload/events/thumb/6697aaecef546.jpg?1721662688)
Wakacyjne zwiedzanie zakamarków NOSPR / brak miejsc
NOSPR