NOSPR / Ola Rudner / Antônio Meneses - NOSPR

Każdy potrzebuje przyjaciół. Haydn był w służbie u Esterházych przez prawie trzydzieści lat. Smutki i radości życia na dworze węgierskich arystokratów dzielił ze swym najbliższym przyjacielem, bawarskim wiolonczelistą Josephem Franzem Weiglem. Jeśli wierzyć plotkom, Weigl tylko dlatego został chrzestnym małego Antonia, syna nadwornej śpiewaczki Luigii Polzelli, że poprosił go o to Haydn i przy okazji zdradził mu tajemnicę, że jest jego biologicznym ojcem. To właśnie dla Weigla Haydn skomponował swój pierwszy Koncert wiolonczelowy, zaginiony aż do 1961 roku, kiedy czeski muzykolog Oldřich Pulkert okrył jego kopię w zbiorach Muzeum Narodowego w Pradze. Dzieło, zdradzające więcej podobieństw z Haydnowskimi koncertami skrzypcowymi niż z późniejszym o dwie dekady Koncertem D-dur na wiolonczelę i orkiestrę, weszło wkrótce do żelaznego repertuaru mistrzów instrumentu.

Elgar prowadził bujniejsze życie towarzyskie. Każdą z czternastu Wariacji „Enigma” zadedykował innej bliskiej osobie i – jak na dyskretnego Anglika przystało – tożsamość adresatów ukrył pod pseudonimami lub inicjałami ich nazwisk. Wariację dedykowaną sponsorce pewnego festiwalu oznaczył tylko kryptogramem złożonym z trzech gwiazdek. Wbrew pozorom, kompozycja nie jest antologią dowcipnych portretów muzycznych – raczej zbiorem imaginacyjnych szkiców, w których wyróżnieni przez Elgara adresaci, każdy na swój sposób, próbują odnieść się do tytułowej „zagadki” utworu. Chodzi zapewne o zasugerowany w tytule „Original Theme”, ukryty tak zmyślnie, że wciąż nie udało się go zidentyfikować. Elgar był mistrzem w utajnianiu wiadomości.

[Dorota Kozińska]

Zapraszamy na Przystanek poranek – bezpłatne zajęcia kreatywne dla dzieci w wieku od 3 do 6 lat, których rodzice lub opiekunowie przebywają na poranku symfonicznym NOSPR.

Czas trwania koncertu ok. 60 min.