Iveta Apkalna - NOSPR
Iveta Apkalna Organy
Łotewska organistka, uznawana za jedną z najbardziej charyzmatycznych instrumentalistek o międzynarodowej renomie. Od 2017 r. stale współpracuje z Elbphilharmonie w Hamburgu, gdzie – w ramach inauguracji działalności sali koncertowej – dokonała dwóch światowych prawykonań utworów: Triptychon und Spruch in memoriam Hans Henny Jahnn W. Rihma z NDR Elbphilharmonie pod dyrekcją Thomasa Hengelbrocka i ARCHE J. Widmanna z Philharmonisches Staatsorchester Hamburg pod batutą Kenta Nagano. W 2018 r., nakładem wytwórni fonograficznej Berlin Classics, ukazał się jej album Light & Dark, będący pierwszą płytą solową nagraną w Elbphilharmonie na organach zbudowanych przez firmę Johannesa Klaisa z Bonn.
Zadebiutowała w 2007 r. z Berliner Philharmoniker pod dyrekcją Claudia Abbado. W swoim bogatym dorobku artystycznym ma liczne koncerty z czołowymi orkiestrami na całym świecie, wśród których można wyróżnić m.in.: Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks, Royal Concertgebouw Orchestra, Los Angeles Philharmonic, Royal Stockholm Philharmonic Orchestra, Cleveland Orchestra, Orchestra dell’Accademia Nazionale di Santa Cecilia. Współpracowała z dyrygentami tej miary, co: Mariss Jansons, Marek Janowski, Kent Nagano, Thomas Hengelbrock, Gustavo Dudamel, Antonio Pappano czy Andris Nelsons. W charakterze solistki jest regularnie zapraszana do udziału w takich festiwalach, jak Lucerne Festival, Rheingau Musik Festival, Ludwigsburger Schlossfestspiele i Schleswig-Holstein Musik Festival.
Koncertuje w najsłynniejszych ośrodkach muzycznych w Europie, Ameryce Północnej i Chinach. W październiku 2018 r. wystąpiła podczas organowego koncertu inauguracyjnego w National Kaohsiung Center for the Arts na Tajwanie, gdzie dokonała również nagrania albumu solowego Widor & Vierne (Berlin Classics, 2020). Od 2019 r. jest artystką-rezydentką Konzertkirche Neubrandenburg, gdzie m.in. zrealizowała nagranie swojej najnowszej płyty Triptychon, zawierającej dzieła P. Vasksa, J.S. Bacha i F. Liszta (Berlin Classics, 2021).
Wśród jej przedsięwzięć artystycznych zaplanowanych w bieżącym sezonie można wymienić m.in. światowe prawykonanie kompozycji E.P. Salonena w ramach wydarzenia muzycznego, podczas którego w sali koncertowej NOSPR po raz pierwszy zabrzmią organy zbudowane przez firmę Antona Škrabla ze Słowenii. Wiosną 2023 r. Iveta Apkalna zaprezentuje wspomniane dzieło z towarzyszeniem NDR Elbphilharmonie Orchester i Los Angeles Philharmonic Orchestra pod dyrekcją E.P. Salonena. Ponadto artystka wystąpi w NOSPR w ramach recitalu solowego i projektu edukacyjnego. Z kolei w Konzerthaus Berlin, w charakterze artystki-rezydentki, wykona liczne utwory pokazujące różnorodne możliwości tamtejszych organów zbudowanych przez firmę Jehmlich Orgelbau Dresden, a także – jako solistka – wystąpi z Konzerthausorchester Berlin, interpretując Symfonię na organy i orkiestrę A. Coplanda. Będzie ją można usłyszeć też podczas recitali m.in. w Konzerthaus Dortmund, Elbphilharmonie, Royal Festival Hall, Wiener Konzerthaus, Montrealu i Lyonie.
Jako entuzjastka muzyki współczesnej zasłynęła wykonaniami dzieł takich kompozytorów, jak m.in. N. Hakim, Ē. Ešenvalds, A. Maskats czy T. Escaich. Na swoim koncie ma szereg światowych premier utworów zróżnicowanych gatunkowo i stylistycznie, w tym m.in. Multiversum P. Eötvösa (europejskie tournée z towarzyszeniem Royal Concertgebouw Orchestra, 2017) i Waves P. Dusapina (współpraca z Philharmonisches Staatsorchester Hamburg pod batutą Kenta Nagano, 2020).
Otrzymała wiele nagród (m.in. Łotewską Nagrodę Muzyczną w 2018 i 2020 r., ECHO Klassik w 2005 r.) oraz odznaczeń i tytułów przyznanych przez łotewskie władze państwowe (m.in. Order Trzech Gwiazd, tytuł ambasadora kultury i nagrodę specjalną wręczoną przez ministra kultury). W 2008 r. francusko-niemiecki kanał telewizyjny ARTE wyemitował film dokumentalny poświęcony życiu artystki, pt. Dancing with the Organ.
Iveta Apkalna studiowała w Łotewskiej Akademii Muzycznej im. Jāzepsa Vītolsa, rozwijając swoje umiejętności w zakresie gry na fortepianie i organach. Edukację kontynuowała w Guildhall School of Music and Drama w Londynie i Staatliche Hochschule für Musik und Darstellende Kunst Stuttgart.